Passende aanpak voor Vitale Vakantieparken Noord-Brabant

We spoelen eerst even terug naar het jaar 2018. De landelijke actie-agenda aanpak vakantieparken wordt opgesteld door het Rijk. Diverse partijen, waaronder de provincie Noord-Brabant zetten hun handtekening onder deze aanpak. De actie-agenda benoemt de verblijfsrecreatie-paradox en noemt de urgentie om de problematiek aan te pakken. Uit onderzoek van Ginder is gebleken dat in Noord-Brabant ongeveer 34% van het verblijfsrecreatieve aanbod niet vitaal is. Dit blijkt uit het vitaliteitsonderzoek dat wij uitvoerden in 2018 voor de provincie. Noord-Brabant start daarop een pilot met zes gemeenten om de vitaliteit te versterken. Wat zijn na 2 jaar de successen en lessen van deze pilot? Ginder neemt het onder de loep.

De landelijke actie-agenda aanpak vakantieparken

Het Rijk stelde een financiële impuls beschikbaar voor onder andere provincies om de aanpak van de problematiek op vakantieparken te versterken. De provincie Noord-Brabant maakt hiervan gebruik en doet een pilot met uiteindelijk zes gemeenten. Nu de pilot bijna is afgelopen zullen andere Brabantse gemeenten ook meer ruimte krijgen om hiermee aan de slag te gaan. Ervaringen, knelpunten en succesvolle strategieën van de huidige zes pilotgemeenten worden gedeeld met andere gemeenten en provincies. Klik hier voor de recente beantwoording van minister Ollongren.

Vanuit verschillende invalshoeken naar een passende aanpak

De provincie Noord-Brabant werkt in deze aanpak samen met de gemeenten, recreatieondernemers en vele andere betrokkenen aan vitale, veilige en uitnodigende recreatieparken. Er wordt gekeken vanuit onder meer een economisch, huisvestings-, sociaal-maatschappelijk, veiligheids- en ruimtelijk perspectief. Iedere betrokken partij, elk vanuit haar eigen rol en expertise, definieert haar eigen essentie van de opgave. Deze integrale aanpak is van groot belang. Er is dus ook geen standaard aanpak voor de problematiek. Voor elk park is dit weer anders.

Ginder ondersteunt de gemeenten bij hun integrale aanpak vakantieparken. Binnen de provincie heeft het vraagstuk 'veilig en weerbaar Brabant’ veel aandacht. Er zijn diverse beleidsterreinen betrokken en er is regelmatig overleg over de volgende beleidsterreinen: wonen, arbeidsmigranten, ruimtelijke ordening, veiligheid en vrijetijdeconomie. Juist deze integrale aanpak zorgt ervoor dat gemeenten resultaat kunnen boeken in samenwerking met de provincie.

Evaluatie van de pilot

De afgelopen twee jaar is er veel onderzocht, geschreven en ondernomen bij de zes pilotgemeenten. Welke lessen kunnen we hieruit trekken en lijken op dit moment factoren voor succes te zijn? Het onderwerp ‘vitale vakantieparken’ staat goed op de bestuurlijke agenda’s. Eerder is de conclusie al getrokken dat er veel beleidsvelden bij betrokken zijn. Hierdoor is de problematiek complex en divers. Door deze diversiteit is het credo om tot een oplossing te komen waarbij geldt ‘één park, één plan’.

Les 1: Organisatiestructuur van groot belang voor kans van slagen

Vertegenwoordigers van alle 6 de pilotgemeenten benadrukken dat het door de complexiteit van het thema en het groot aantal verschillende onderdelen (zowel inhoudelijk als organisatorisch) lastig is iedereen mee te krijgen en richting te bepalen. Ze hebben gestoeid met hoe te zorgen dat de juiste personen op het juiste moment zijn aangesloten. Ook de gesprekken noemen ze soms lastig omdat veel mensen niet weten wat er werkelijk speelt op een park. Het park is niet te vergelijken met een woonwijk.

De gemeenten geven aan dat de organisatiestructuur binnen de gemeentelijke organisatie heel belangrijk is voor het slagen van de pilot. Zij tuigde een klein maar bedreven kernteam op. Indien nodig werden andere experts (tijdelijk) bij het project betrokken. Lastiger was het voor gemeenten waarbij de expertise minder aanwezig was of waar de projectleider ingehuurd werd. Hierdoor is de afstemming binnen de organisatie lastiger.

We zien dat de Provincie en de zes pilotgemeenten kiezen voor een integrale aanpak en dit ook zo inbedden. De lijnen van de betrokken ambtenaren zijn kort, maar dat zien we ook terug bij betrokken stakeholders zoals de brancheorganisatie Hiswa-RECRON, GGD en woningbouwcoöperaties.

Les 2:  Een realistisch plan start met de juiste informatie

Voordat er realistische toekomstplannen gemaakt kunnen worden moet eerst de huidige situatie duidelijk in beeld zijn. Alle gemeenten zijn dan ook voortvarend aan de slag gegaan met het verzamelen van informatie over allerlei zaken rondom de vakantieparken in hun gemeente. Als belangrijke eerste stap noemen ze het in kaart brengen van de personen die op de parken verblijven.

Les 3: Structurele aandacht is nodig, ook voor nieuwe ontwikkelingen

In totaal schatten we in dat er in Noord-Brabant 30 parken zijn die extra aandacht nodig hebben. Dit betekent dat nu 20% goed op weg is geholpen via de pilot. Maar ook dat 80% nog aandacht nodig heeft. Gezien de duur van de projecten, 3-5 jaar, is structurele aandacht nodig voor dit onderwerp. We zien dat er in de markt nog steeds nieuwe ontwikkelingen bij komen die een toegevoegde waarde hebben voor de vrijetijdseconomie. Helaas kunnen de bedrijven die nu onderaan ‘hangen’ door de nieuwe ontwikkelingen ook weer in de gevarenzone komen. De nieuwe ontwikkelingen zullen dus goed tegen het licht gehouden moeten worden.

Conclusie: grote stappen gezet, mede door ondersteuning provincie

In de afgelopen twee jaar is veel werk verzet. Dit heeft geresulteerd in concrete uitvoering en uitwerking van de plannen. De provincie heeft veel kunnen faciliteren en die ondersteunende rol wordt als positief en waardevol gezien door de gemeente. Samenvattend, stellen wij dat de pilot de eerste twee jaar succesvol is geweest. Medio 2021 zal onze rapportage volgen over het vervolgproces, hoe de pilot afgerond kan worden, en in welke termijn dit moet gebeuren. Wil je deze lessen ook graag in de praktijk brengen? Neem dan contact op met Willem.